Półoś napędowa – jak jeździć, żeby przetrwała dłużej?

Części wchodzące w skład układu napędowego są drogie. Dlatego w interesie kierowcy leży to, aby służyły jak najdłużej. Jednym z najważniejszych elementów układu napędowego jest półoś napędowa. Półoś w samochodzie przekazuje moment obrotowy ze skrzyni biegów na koła samochodu. Teoretycznie, półoś napędowa powinna służyć przez całe techniczne życie pojazdu. Ale zdarzają się awarie. Jak je rozpoznać? Jak usunąć? Co to jest półoś napędowa? Czy spawanie półosi to dobry pomysł?

Spójrzmy najpierw na to, jaką rolę pełnią i jak są zbudowane.

Półoś w samochodzie – jak jest zbudowana i jak działa?

Półoś napędowa to element układu napędowego. Silnik samochodu przekazuje (za pośrednictwem sprzęgła i ewentualnie, dwumasowego koła zamachowego) moment obrotowy do skrzyni biegów. Ze skrzyni biegów (albo mechanizmu różnicowego, w przypadku aut z napędem 4×4) moment obrotowy jest przekazywany na koła napędzane. Spójrzmy jak są zbudowane i jak działają półosie napędowe w samochodach z przednim napędem, który dominuje na europejskich drogach.

• Półoś napędowa składa się z trzech osi i dwóch przegubów: wewnętrznego (przy skrzyni biegów) i zewnętrznego (przed kołem).
• Osie wykonane są z zazwyczaj z hartowanej stali o bardzo dużej wytrzymałości.
• Przeguby łączą wszystkie osie ze sobą. Przeguby umożliwiają stałe przenoszenie napędu ze skrzyni biegów na koła, przy równoczesnym możliwym ruchu osi na linii poziomej i pionowej. Stosuje się różne rozwiązania techniczne, np. przeguby kulowe Birfielda, przeguby trójramienne z krzyżakami itd. Przeguby poruszają się w gumowych osłonach, które są wypełnione specjalnym smarem.

Wał napędowy VW Passat 32B, by Hundehalter (https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Antriebswelle_VW_Passat_32B.jpg) [CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=478033]

• Ruch zawieszenia sprawia, że koła poruszają się na osi pionowej.
• Praca układu kierowniczego sprawia, że koła poruszają się na osi poziomej. Dzięki temu auto może skręcać.

Półosie napędowe umożliwiają stałe przenoszenie napędu na koła, przy równoczesnym zapewnieniu możliwości ruchu kół. Z racji tego, że skrzynia biegów nie jest umiejscowiona pośrodku komory silnika, tylko bliżej jednego boku (w autach z poprzecznie umieszczonym silnikiem), to jedna półoś napędowa jest dłuższa od drugiej.

Przeczytaj również: Skrzypienie z okolic podwozia – co je powoduje?

Półoś napędowa – objawy uszkodzenia

Półosie napędowe produkuje się z bardzo wytrzymałych materiałów. Jednak w grę wchodzi zużycie eksploatacyjne. A zużywa się wszystko. Jednak może się tak zdarzyć, że w aucie, mającym powyżej 300 – 400 tys. km przebiegu będą jeszcze oryginalne – i sprawne, półosie. Może się tak zdarzyć, że w innym aucie półosie będą wymagały wymiany już po przejechaniu kilkudziesięciu tys. kilometrów. A czasami – po kilkunastu. Dlaczego? Półosie napędowe (tak samo, jak większość innych elementów wyposażenia samochodu) „nie lubią” gwałtownego przyspieszania i sportowej jazdy. A także eksploatacji na dziurawych drogach, gdzie zawieszenie jest narażone na szereg silnych ruchów. Półosie napędowe mają także swoje słabe punkty. To gumowe osłony przegubów – zewnętrznego i wewnętrznego. Guma się starzeje, przez to staje się krucha. Poza tym osłony mogą ulegać uszkodzeniom mechanicznym. Kiedy osłona ulegnie uszkodzeniu, ze środka zaczyna wyciekać smar. Do środka przegubu zaczyna dostawać się wilgoć i zanieczyszczenia. Na skutek tego, w krótkim czasie przegub ulega uszkodzeniu.

Typowe objawy awarii półosi napędowej to stukanie podczas jazdy, dochodzące z przedniego zawieszenia (może oznaczać inne uszkodzenia, np. zawieszenia) i terkotanie podczas skręcania. Objawy awarii półosi to także uszkodzone (popękane, skruszone) osłony gumowe.

Nie zaleca się długotrwałej jazdy z uszkodzonymi półosiami i przegubami. Może dojść do ich zatarcia albo nawet zerwania. I wtedy trzeba będzie dzwonić po lawetę.

Jak jeździć, żeby półoś napędowa służyła jak najdłużej?

Czego kierowca musi unikać?

• Gwałtownej jazdy, szarpania
• Ruszania z piskiem opon
• Gwałtownego ruszania przy skręconych kołach
• Jazdy po drogach niskiej jakości

Półosie napędowe w Twoim aucie uległy uszkodzeniu? Odwiedź IRMAR

Nasi mechanicy przeprowadzą dokładną diagnozę problemu. Pamiętaj, że nie zawsze trzeba wymieniać półoś albo przegub napędowy. Czasami wystarcza dokładne wyczyszczenie przegubu, montaż nowej osłony gumowej i nałożenie nowego smaru. Niestety, w niektórych autach stosowane są półosie, w których nie można wymieniać zużytych przegubów. Należy wymienić całość.

Nasi specjaliści przeprowadzą dokładną diagnostykę i zaproponują najkorzystniejsze rozwiązania.

Profesjonalna diagnostyka i mechanika w warsztacie samochodowym Irmar w Krakowie