Co to jest turbosprężarka i dlaczego jest tak istotna w silniku?

Turbina w samochodzie to coraz częściej spotykane rozwiązanie. Przez lata standardem stała się turbosprężarką w samochodzie z silnikiem diesla. W ostatnich latach coraz częściej można znaleźć turbo w samochodzie z silnikiem benzynowym. W niniejszym artykule wyjaśnimy, jak działa turbosprężarka samochodowa i co od niej zależy.

Silnik spalinowy potrzebuje powietrza do pracy. W standardowym silniku (bez turbodoładowania) powietrze jest zasysane przez układ dolotowy. W silniku tworzy się podciśnienie, które powoduje zasysanie powietrza.

Powietrze trafia do wlotu układu dolotowego (pod maską), przechodzi przez filtr powietrza, następnie trafia do przepustnicy. Ta steruje dopływem powietrza do układu rozrządu. Tutaj powietrze jest kierowane do cylindrów po otwarciu zaworów dolotowych.

Dlaczego zatem postanowiono to zmienić? Żeby osiągnąć lepsze osiągi i mniejsze zużycie paliwa.

Turbo do samochodu – po co się je stosuje?

Turbosprężarka – do czego służy? Do tego, żeby:

• zwiększyć moc silnika;
• zmniejszyć zużycie paliwa;
• wykonać obydwa powyższe zadania, bez obciążenia silnika (jak to ma miejsce w przypadku kompresora).

Początkowo turbosprężarki stosowano w samochodach sportowych i limuzynach z mocnymi silnikami. Następnie turbosprężarki zaczęto montować w silnikach diesla, z listwą wtryskową Common Rail albo z pompowtryskiwaczami. Turbo do auta z dieslem stało się standardem. I zrewolucjonizowało ten typ pojazdów. Zastosowanie turbosprężarki pozwoliło dodać każdemu silnikowi nawet 40 – 50 koni mechanicznych mocy. Poza tym zwiększono elastyczność jednostek napędowych.

Kolejną zmianą na rynku motoryzacyjnym było wprowadzenie downsizingu, który dotyczył przede wszystkim silników benzynowych. W związku z downsizingiem zmniejszano pojemność silników a także ilość cylindrów (np. z 4 do 3, a często nawet 2). Turbo w benzynie pozwoliło uzyskać bardzo wysoką moc z małej pojemności. Litrowy, 3 cylindrowy silnik, mógł osiągnąć moc ponad 100 KM.

Przeczytaj również: Regularna wymiana oleju – wpływa także na stan turbosprężarki

Zasada działania turbosprężarki

Jak działa turbosprężarka w samochodzie? Podzespół ten składa się z dwóch wirników, zamontowanych na jednej ułożyskowanej osi. Całość znajduje się w jednej, metalowej budowie, o charakterystycznym kształcie. Turbosprężarka jest zamontowana do kolektora wydechowego silnika. Jeden z wirników jest napędzany przez spaliny, usuwane z silnika. Dzięki temu porusza się drugi wirnik – koło kompresji. Do tego wirnika doprowadzane jest powietrze, zassane przez układ dolotowy. Sprężone powietrze kierowane jest dalej, do przepustnicy. Nim jednak do niej trafi, jest schładzane przez intercooler, czyli chłodzoną powietrzem chłodnicę powietrza doładowanego.

Jak działa turbosprężarka w dieslu? Tak samo, jak turbo do benzyny. Turbosprężarki w silnikach diesla i w silnikach benzynowych niczym się od siebie nie różnią.

Turbosprężarka w benzynie i w dieslu jest smarowana olejem silnikowym. Olej jest doprowadzany za pomocą specjalnego przewodu i odprowadzany innym przewodem.

Jak zabezpiecza się turbosprężarkę przed osiągnięciem zbyt wysokich obrotów, kiedy te nie są potrzebne? Np. podczas pracy silnika na biegu jałowym? W starszych modelach turbosprężarek stosowano zawór. Kiedy duże doładowanie nie było potrzebne, część spalin kierowano bezpośrednio do układu wydechowego.

W nowszych modelach turbosprężarek stosuje się sterowanie przy pomocy zmiennej geometrii łopatek. Zasada działania turbosprężarki o zmiennej geometrii nie jest skomplikowana. Specjalna kierownica turbosprężarki (element metalowy o odpowiednich wycięciach) steruje kątem, pod którym są ułożone łopatki. W zależności od ustawionego kąta, wirnik obraca się wolniej lub szybciej, zapewniając mniejsze lub większe doładowanie.

Przeczytaj również: Jak często wymieniać napęd rozrządu w samochodzie?

Co zrobić, kiedy sprężarka w samochodzie ulegnie awarii?

Turbosprężarki ulegają zużyciu eksploatacyjnemu. Mogą też ulec awarii. Powodem awarii najczęściej jest zbyt słabe smarowanie (zbyt mało oleju silnikowego), niewłaściwy olej silnikowy (stary olej, rzadko wymieniany, albo mający nieodpowiednie parametry pracy), albo nieodpowiednie traktowanie silnika auta z turbodoładowaniem. Np. wyłączanie silnika zaraz po zatrzymaniu pojazdu, albo bardzo dynamiczna jazda tuż po włączeniu silnika.

Typowe objawy awarii turbosprężarki to znaczący spadek mocy silnika, a także wycieki oleju. Mogą także pojawić się takie objawy jak gwizd i świst. Jak sprawdzić turbosprężarkę w samochodzie? Trzeba sprawdzić, czy nie ma wycieków oleju. Następnie trzeba pojechać poza miasto i starać się pojechać z większą prędkością. Jeśli auto ospale reaguje na gaz i bardzo mocno traci moc – powodem może być uszkodzona turbina.

Niezbędna jest odpowiednia diagnostyka, albowiem za utratę mocy mogą być odpowiedzialne także inne podzespoły. W przypadku powyższych objawów – zapraszamy do IRMAR. Nasi mechanicy przeprowadzą diagnostykę.

 Naprawa uszkodzonej turbiny – turbosprężarka nowa czy regenerowana?

Nowa turbosprężarka kosztuje od 1600 do 5000 zł, w zależności od producenta, rodzaju silnika i marki pojazdu. Dobrym rozwiązaniem jest turbosprężarka po regeneracji. W naszym kraju działa wiele wyspecjalizowanych firm, które regenerują turbiny, stosując oryginalne części do turbosprężarek. Regeneracja kosztuje zazwyczaj kilkaset złotych i przywraca turbinie pełną sprawność. Zregenerowana turbosprężarka do benzyny i turbo do diesla będą działać przez co najmniej kilkadziesiąt tys. km przebiegu. Oczywiście, pod warunkiem, że kierowca nie będzie odpowiednio traktować auto i turbinę. Podstawą jest odpowiednie smarowanie.

Jeśli zepsuło Ci się turbo w silniku benzynowym albo turbo w dieslu – odwiedź IRMAR

Nasi mechanicy przeprowadzą odpowiednią diagnostykę. Sprawdzą, czy to turbina jest uszkodzona i co spowodowało jej uszkodzenie.

Jeśli zdecydujesz się na regenerację – nasi mechanicy wyślą turbinę do specjalistycznej firmy. Jeśli chcesz zamontować nową turbinę – nasi mechanicy pomogą dobrać odpowiedni model.

Instalacja turbo w silniku benzynowym lub diesla nie jest dla nas żadnym problemem. Zamontujemy turbinę, wymienimy olej oraz filtry.

Zapraszamy do IRMAR w Krakowie!